Makale EĞER Fonksiyonu

Excel'in en sık kullanılan fonksiyonlarından biri olan EĞER'i tüm detaylarıyla sizlere anlatmaya çalışacağım.
Birçok Fonksiyonda olduğu gibi, basit bir Fonksiyon olmasına rağmen, kendi içinde birçok detay barındırmakta.
Uzun bir makale olacağını söyleyebilirim. O yüzden uzun da bir zaman alacak ve arada bir es verip daha sonra tekrar devam edilecek.
Basit örneklerden başlayıp karmaşık sayılabilecek örneklere doğru devam edeceğiz.
Diğer makalelerde olduğu gibi bu makaleyi de takip etmenizi öneririm.


EĞER bir Mantıksal Fonksiyondur ve Formüller menüsünde Mantıksal grubun içerisinde yer alır.



Bu Fonksiyon, grubundan da anlaşılacağı gibi Mantıksal karşılaştırma yapar ve sonucu Doğru veya Yanlış olarak döndürür. Gelen bu sonuca/yanıta göre işlemler yapmamızı sağlar. Tek bir mantıksal sınamaya izin verir. Yalnız, EĞER fonksiyonu içerisine VE, YADA, ÖZELVEYA gibi birden çok mantıksal sınama yapabildiğiniz, buna izin veren fonksiyonları dahil edebilir ve birden fazla mantıksal sınama yaparak, o mantıksal sınamalardan gelen Doğru veya Yanlış yanıta göre işlemler de yapabilirsiniz. Yani; tek bir mantıksal sınamayı, iki, üç, dört, beşe... çıkarabilirsiniz.

Çalışma şeklini kabaca şöyle tarif edebiliriz; Eğer 10 eşitse 5'e; bunu yap; değilse şunu yap..

EĞER formülünü Formüller menüsünden erişip yazmak isterseniz, karşınıza aşağıdaki pencere gelecektir.


Tüm formüller gibi, EĞER formülü de sizden bazı argümanlar ister, siz ona bu argümanları verirseniz, o da size mantıksal doğrultuda bir sonuç verir.
Bu pencerede sizden istenen argümanların olduğu kutucuklara tıklarsanız, alt tarafta o argümanla ilgili bir ifade, açıklama görürsünüz.

Excel'de, menülerdeki özelliklerin üzerinde beklerken, özellikleri seçtiğinizde gelen pencerelerde, hücreye formül ismini girdiğinizde ve bu pencerede de göreceğiniz gibi; sizlere o özelliğin veya o formülün bir açıklamasını yapar. Bu açıklamaları birçok kişi görmez veya görmezden gelir, bir şekilde umursanmaz ama aslında olayı anlayabilmeniz ve hız kazanmanız için bu açıklamalar çok önemlidir. Acele etmeden bu açıklamaları okumaya mutlaka gayret etmelisiniz. Ayrıca her Fonksiyon penceresinde o fonksiyon için bir yardım linki vardır, oradan daha detaylı bilgiler de edinebilirsiniz. Bu yardım linkini, aynı zamanda hücreye fonksiyon adını girerken hemen altında beliren argüman listesinde de görebilirsiniz.


Bazı Fonksiyonların sizden istediği argümanlar o fonksiyonun çalışması için gerekli iken, bazı argümanlar da opsiyonel yani isteğe bağlıdır, o argümanlar girilmeden de fonksiyon size bir sonuç döndürecektir, ama girilirse başka bir sonuç, girilmezse de başka bir sonuç çıkacağını unutmayın.
Opsiyonel argümanlar fonksiyon içinde [ köşeli parantez ] ile belirtilmiştir.

EĞER Fonksiyonunda da sizden istenen 3 argüman olduğunu görüyoruz.

Bunlar;
mantıksal_sınama
[eğer_doğruysa_değer]
[eğer_yanlışsa_değer]

Kırmızı renk ile belirtilen mantıksal_sınama argümanı gereklidir, o olmadan fonksiyon çalışmaz, hata verir.
Fakat diğer yeşil renkle belirtilen argümanlar köşeli parantezli, yani; opsiyonel/isteğe bağlıdır. Tüm argümanları girmeden de Fonksiyon size bir sonuç verecektir.
Bu fonksiyonda bir ayrıntı var; normalde opsiyonel olan argümanları belirtmeden de o formülü tamamlayabiliyoruz. Fakat EĞER formülünde en az bir isteğe bağlı argümanı belirtmek durumundayız. Bu şekilde =EĞER(10=5) mantıksal_sınama harici bir argüman belirtmezseniz fonksiyon hata verecek ve çalışmayacaktır. Sizden en az bir argüman daha ister.

Şimdi basit bir örnek yapalım..Diyelim ki; Eğer 10 eşitse 5'e, o hücreye EŞİT yaz, eşit değilse o hücreye DEĞİL yaz.
Bu işlem için bize gerekli olan formül bu olacaktır.
=EĞER(10=5;"EŞİT";"DEĞİL")

Sadece eşit olduğunda hücreye EŞİT yazsın, olmadığında da hücreye YANLIŞ yazsın istersek, o zaman 3. argümanı, yani; sonuç yanlış olduğunda yapılmasını istediğimiz kısmı yazmayabiliriz. Çünkü zaten o argümanı atlarsak/yazmazsak ve sonuçta mantıksal sınama bize yanlış sonucu verirse, o kısımda YANLIŞ değerini Fonksiyona gönderecektir.

Bu formülü hücreye yazarak deneyebilirsiniz. =EĞER(10=5;"EŞİT")

Daha önce EĞER fonksiyonunun çalışma şeklini kabaca şöyle tarif edebiliriz demiştik; Eğer 10 eşitse 5'e; bunu yap; değilse şunu yap..
Bu kalıbımız için de yine basit bir örnek yapalım. Ne kadar basit örnekler yaparsak konuyu anlamanız da o kadar basit olur. Tabii ileri seviyelerde basit örnekler olmayabilir ve kafanız karışabilir ama yine de en sade biçimde anlatımını yapmaya çalışacağım.

Diyelim ki; A sütununda bazı sayılarımız var ve bu sayılar 10'dan büyükse B sütunundaki hücreye BÜYÜK, değilse de o hücreye KÜÇÜK yazsın.
Basitçe bu formülü kullanabiliriz.
Yukarıda ifade ettiğimiz isteğimizi formülde kabaca bu şekilde yazdık.
=EĞER(A1 büyükse 10'dan; BÜYÜK yaz; değilse KÜÇÜK yaz)
Eğer hücreye bir metinsel ifade yazdıracak isek; o metni, yukarıda yazdığımız gibi her zaman çift tırnak içerisinde yazmalıyız. Sayılarda çift tırnak işaretine gerek yok.

Bu arada, birçok kullanıcının klavyede hâli hazırda var olan (Esc'nin hemen altında) çift tırnak işareti yerine iki tane tek tırnak (Shift + 2) işaretini kullandıklarını görmekteyim. Bu şekilde yazarsanız formülünüz hata verecektir. Bu duruma dikkat edersiniz. Uyarıyı da yapmadan geçmek istemedim.

Genişletmek için tıkla ...

Şimdi yavaş yavaş ilerleyelim..

A sütununda Ürün isimleriniz var, B sütununda da o ürünlerin deponuzda (stokta) bekleme süreleri var olduğunu düşünelim.
Örnek tabloyu da burada görebilirsiniz.
Sizden istenen; hangi ürünlerin stok süresi 30'dan büyük ise o ürünler için Kampanya yapılması. Şöyle düşünebilirsiniz; "Hangi ürünler için kampanya yapmalıyız?" bunu belirlemek için de 30 gün şartımız var. Demek ki şu mantıkla gidersek istediğimiz formülü yazabiliriz; Eğer stok süresi 30'dan büyükse Kampanya yaz, değilse o hücreyi boş bırak. Şimdi bu mantıkla formülümüzü yazalım.


Yukarıdaki tabloya göre bahsettiğimiz durum için bize gereken formül bu..
Burada formülün değilse (Yanlış) kısmına iki tane çift tırnak yazdığımızı gördünüz, bu ifade boş bırakmak anlamındadır. Yalnız bu ifade bazen karıştırılabiliyor, boşluk göndermek ile boş bırakmak farklı şeylerdir. Boşluk göndermek; bu şekilde iki tırnak arasında bir kere boşluk tuşuna basmaktır; " ".. Boş bırakmak da, yukarıda yaptığımız gibi iki çift tırnak arasına hiçbir karakter yazmamaktır. Boş bırakmak yerine hücreye herhangi bir metin de gönderebilirsiniz, bu kısım tamamen size kalmış.

Sonucu bu tabloda görebilirsiniz.

devam edecek...